In deel 1 van de artikels over keerkoppelingen bespraken we de meest eenvoudige soort keerkoppeling, de keerkoppeilng met een schakelschijf met (honden)tanden eraan.
Deze keer krijg je een soortgelijk systeem te zien, maar waarin de hondentanden vervangen zijn door een conische (kegelvormige) schakelschijf.
De schakelschijf zit nog steeds op een as met een spibaan gemonteerd en kan dus heen en weer bewegen. Er pakken nu geen hondentanden van de schakelschijf in gaten in de tandwielen. (Is dit chinees voor je, lees dan eerst het artikel over de schakelschijf met hondentanden.) In plaats daarvan wordt het kegelvormige uiteinde van de schakelschijf (= het ‘mannetjes’-deel) krachtig tegen een kegelvormige uitsparing geduwd in het tandwiel (=het ‘vrouwtjes’-deel). Op de foto’s hieronder zie je een voorbeeld van een conische schakelschijf en een bijhorend tandwiel: de eerste foto toont de twee van elkaar af, de volgende foto toont de twee op elkaar gedrukt.
Op het ene deel zitten groeven (meestal op het mannelijk deel) en op het andere deel (meestal het vrouwelijk deel) zit er materiaal dat weerstand biedt tegen de groeven op het mannelijk deel. (Bij de les blijven, het gaat hier nog steeds over keerkoppelingen 😉 )
Dat was het algemene principe, nu het grotere plaatje. Conische schakelschijven worden vaak toegepast in hekdrives. Een voordeel van de kegelvorm is dat het in versnelling zetten van de propellor veel minder bruusk gebeurt dan bij een schakelschijf met hondentanden.
Je vindt de conische schakelschijf doorgaans terug, niet op de horizontale as die de propeller aandrijft, maar op de verticale as in de hekdrive. Volg gerust even mee op de foto hieronder: op de inkomende as van de motor zit 1 tandwiel (nog net zichtbaar bovenaan links). Dat tandwiel drijft tegelijkertijd twee vrij draaiende tandwielen aan, boven en onder het cijfer 2. Dit is net hetzelfde als bij de schakelschijf met hondentanden. Tussen de 2 tandwielen zit de conische schakelschijf op een as met een spibaan (onder het cijfer 2). Duw je met de gashendel de schakelschijf naar boven, dan drijft het bovenste tandwiel de schakelschijf en de verticale as aan in één richting. Duw je met de gashendel de schakelschijf naar beneden, dan drijft het onderste tandwiel de schakelschijf en de verticale as de andere richting uit. Et voilà, u vaart vooruit en achteruit.
Foto: Volvo Penta Catalogus op nauticexpo.com
Je ziet dat op de foto hierboven de verticale as ook 2 tandwielen aandrijft onder in de staart van de hekdrive. Dit heeft niets met de keerkoppeling te maken, maar wel met het feit dat die 2 tandwielen een dubbele propeller aandrijven (duoprop-systeem). Heb je dus 1 propeller op je hekdrive zitten, dan drijft je verticale as ook maar 1 tandwiel aan op de as van de propeller.
Vond je dit een interessant artikel ? Liken, Tweeten en sharen dan die handel 🙂 ! Dat kan hieronder. Check ook onze nieuwsbrief !
Hallo,
Is er een maat voor de mate van slijtage van de conus koppeling.
Hoe diep mag de schakelconus in het tandwielconus vallen en is hier een maat voor?
Zit er voering in de tandwielconus van een volvopenta dpe?
Mvr groet Jack Jochems